Ka Iking Libre

An online forum of development issues in the Philippines

Saturday, May 29, 2010

SOLUSYON SA ELEKSYON

BANTAY GOBYERNO SERIES 026
Ni Ka Iking Seneres

SOLUSYON SA ELEKSYON

Masyado nang naging technical ang mga issue tungkol sa mga dayaan na diumano ay nangyari sa nakaraan na eleksyon. Bagamat alam ko ang mga technical na paliwanag sa mga nangyari, mas mahalaga sa akin ngayon na talakayin kung ano at sino talaga ang dahilan kung bakit nagkaroon diumano ng dayaan.

Ayon sa mga experts ng computerization at automation, hindi dapat lahat ng proseso ay gawing computerized, kung hindi naman kailangan, kahit may computer pa na maaring gamitin. Ang sabi ng mga experts, ang dapat lang daw gawing computerized ay ang mga proseso na may manual procedures na. Dapat daw ay malaman muna kung ano ang manual, upang malaman kung alin sa mga proseso ang gagawing computerized.

Ayon din sa mga experts, garbage in, garbage out daw ang proseso sa computerization, na ang ibig sabihin ay kung ano ang ipinasok sa computer, ito din daw ang lalabas, ginawa lang na mas mabilis at mas mahusay ang pag-gawa.

Hindi pa uso ang computer, may mga mandaraya at kurakot na sa loob ng COMELEC. Ang tawag sa kanila ay mga OPERATOR, ibig sabihin, sila ang nag-ooperate upang mapanalo ang hindi naman dapat manalo, at matalo ang hindi naman dapat matalo. DAGDAG BAWAS ang kanilang operation, at malawak ang kanilang sindikato kahit wala pang computer.

Nangyari na nga ang hindi dapat mangyari. Marami ang nag-reklamo na nadaya nga sila, kaya mukhang may batayan naman ang kanilang reklamo. Sa tingin ko, nangyari ito dahil hindi naman inalis ang mga OPERATOR sa COMELEC, kahit naglagay pa ng mga computer. Ang nangyari pa nga, parang bumilis pa ang ginawang pandaraya ng mga OPERATOR, dahil naging computerized na rin sila.

Isang taon bago mag-eleksyon may sinulat ako tungkol sa dalawampung paraan na maaring gamitin upang mandaya sa eleksyon. Hindi ako masaya na halos nangyari ang lahat ng paraan ng pandaraya na isinulat ko. Ayaw ko na magyabang na tama ako, dahil hindi maganda ang nangyari.
Narinig ko na may mga OPERATOR sa loob ng COMELEC na kasama sa pagpatupad ng computerization, kaya nakahanap sila ng paraan upang magkaroon ng puwang na pumasok ang mga tauhan nila, upang magawa nila ang dati na nilang ginagawa. Kung talagang gusto natin na gawing malinis ang computerization para sa eleksyon, dapat tanggalin na talaga ang mga OPERATOR na ito.

Unfair naman sabihin na kaya nanalo ang mga na-proklama ay dahil nandaya sila. Ang dapat diyan, mag-labas ng evidence ang mga may reklamo, upang madaan sa tamang proseso ng batas. Pangit naman kung puro akusasyon at haka-haka lang ang gawing batayan, dahil may mga batas naman tayo na dapat sundin.

Mali ding sabihin na ang hindi nanguna sa survey ay walang batayan na manalo. Kung ganyan ang ating pag-iisip, huwag na tayong mag-eleksyon at mag-survey na lang tayo. Ang survey ay sukatan lamang at hindi batayan.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

APAT NA KLASENG POLLUTION

BANTAY GOBYERNO SERIES 025
Ni Ka Iking Seneres

APAT NA KLASENG POLLUTION

Mahirap ipaliwanag ang problema sa environment, ngunit mas madaling maintinduhan ito kung ang pag-uusapan natin ay pollution, ang lahat ng klase ng pollution. Tatlong klase ng pollution ang alam ng halos lahat. Ang mga ito ay air pollution, water pollution at land pollution o di kaya soil pollution. Sa tingin ko, dapat na rin isama ang ikaapat na pollution, at yan ang noise pollution.

Ano pa ang silbi ng malinis na kapaligiran kung maingay naman sa mga kalye at pamamahay natin? Mas higit pa ang problema kung mainit na nga, maingay pa, at madumi pa ang hangin, tubig at lupa. Dapat ang lahat ng ito ay gawan ng solution ng gobyerno, dahil mahalaga ang mga ito sa ating pamumuhay at kabuhayan, hindi lamang ang kahirapan at corruption.

Nanghinayang ako na natalo si Cong. Neric Acosta nang tumakbo siya bilang senador, dahil sa lahat ng kandidato, siya ang mas higit na nakaka-intindi sa problema ng environment. Siya ang author ng maraming batas tungkol sa environment, katulad ng clean air act at clean water act. Dahil umabot halos ng anim na milyon ang nakuha niya na boto, naniniwala ako na marami na rin ang nagbibigay kahalagaan sa kalikasan.

Naka-usap ko si Neric, at sinabi ko sa kanya ang aking wish ko na sana, siya na ang manguna upang pag-isahin ang iba’t ibang grupo na kumikilos para sa kalikasan, dahil sa lahat ng mga lider ng kilusan para sa environment, siya lang ang makakasabi na may milyon milyon siyang supporter. Pumayag naman siya, kaya abangan ang susunod na kabanata sa usapang ito.

Marami ang mga grupo at mga lider na kumikilos para sa environment, ngunit sa tingin ko, halos hindi sila nag-uusap at medyo kulang sila ng coordination sa isa’t isa. Ito nga ang wish ko na gagawin ni Neric, na pag-iisahin niya ang mga lider na ito at pag-uusapin niya.

Common sense lang na ang pag-kilos upang mapaganda ang kalikasan ay mapag-isa na. Walang kuwenta kung malinis ang tubig, kung madumi naman ang hangin. Malinis nga ang lupa, madumi naman ang tubig. Dagdag pa diyan, problema pa rin kung matindi ang ingay sa kapaligiran.
Konektado ang problema sa tubig, hangin, lupa at ingay. Kung walang tubig, lalung nagiging mainit ang panahon. Kung madumi ang hangin, lalung umiinit. At kung madumi ng lupa, lalung nagiging barado ang mga ilog, lawa at dagat, kaya nagiging mas matindi ang baha kung may bagyo.

Ang pollution ang isa sa mga dahilan kung bakit tumitindi ang climate change at global warming. Ang dalawang problema na ito ang nagiging sanhi rin kung bakit nagiging grabe na rin ang problema sa kahirapan at kawalan ng hanapbuhay.

Ayon kay Presidential front runner Noynoy Aquino, tatanggalin niya ang corruption upang mawala ang kahirapan. Magandang layunin yan, ngunit sana tanggalin niya rin ang pollution, dahil may kaugnayan din ang pollution sa pag-tindi ng kahirapan. Kapwa matinding problema ang corruption at pollution, kaya dapat sabay sabay itong tumbahin ni Noynoy, at hindi dapat paisa-isa ang kanyang pagbigay pansin sa problema.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

CASUAL HABANG BUHAY

BANTAY GOBYERNO SERIES 024
Ni Ka Iking Seneres

CASUAL HABANG BUHAY

Naalala ko ang unang trabaho ko sa San Miguel Corporation, kung saan naging permanent employee ako, at nag-resign lang ako dahil gusto ko samahan ang aking mga magulang sa probinsiya. Kung gusto ko lang, pwede n asana akong mag-trabaho doon hangagang mag-retire, dahil maganda ang suweldo ko, at libre pa ang hospital, may libreng bigas pa.

Naalala ko na mahal ko ang kumpanya, na tinawag pa naming na “Republic of San Miguel”, dahil mahal din kami ng kumpanya. Bilang ganti sa kagandahang loob at pangangalaga sa akin ng kumpanya, binigay ko sa aking trabaho ang lahat ng aking galing at talino, at alam ko na dahil sa husay ng trabaho ng mga kapwa ko kawani, gumanda rin ang takbo ng negosyo ng kumpanya.

Tatlong buwan lamang akong temporary employee sa San Miguel, pagkatapos ng tatlong buwan ay naging permanent employee na ako. Naalala ko rin na kakaunti lang sa mga kawani ang casual, dahil karamihan sa amin ay mga permanent employees. Alam ko na hanggang sa panahon na ito, marami pa rin ang mahusay na employer katulad ng San Miguel, ngunit marami na rin ang mga pasaway na kumpanya na lumalabag sa batas, dahil puro casual ang mga kawani nila, dahil nga sa contractualization.

Sa tingin ko, masyadong mapang-api ang contractualization, dahil ang mga manggagawa ay nagiging casual na lang habang buhay, at halos wala na silang pagkakataon na magiging permanent employees. Laging hanggang six months lang ang kanilang mga kontrata, at hindi pa nga tapos ang six months, kailangan na naman silang maghanap ng ibang trabaho. Ang masama pa diyan, hindi na sila maaring bumalik sa huli nilang employer.

Ayon sa mga labor experts, naging laganap daw ang contractualization dahil mas marami ang supply ng labor kumpara sa mga available na trabaho, kaya naging gawain na ng mga employer na kumuha na lamang ng casual employees, upang hindi na nila kailangan mag-bigay ng mga long term na benefits katulad ng pension. Tama ba ang kaisipan na ito? Mali ito sa tingin ko, at nangayayari lamang ito dahil sa kapabayaan ng Department of Labor (DOLE), na dapat pa ngang magtanggol sa karapatan ng mga maggagawa.
Sa susunod na mga buwan, may bago na tayong Presidente kaya sa tingin ko, magandang pagkakataon ito upang mapatupad na ang batas laban sa illegal na contractualization. Bibigyan pansin kaya ito ni Noynoy? Ayon sa kanyang pangako sa kampanya, aalisin niya ang corruption, dahil ito daw ang sanhi ng kahirapan. Sana maisip niya na ang contractualization ay isang uri ng corruption, at ito ay nagiging sanhi rin ng kahirapan.

Kung mahal ng mga empleyado ang kanilang kumpanya, mas maganda ang takbo ng kanilang trabaho at dahil diyan, gumaganda na rin ang takbo ng kanilang kumpanya. Sa mga nakakaintindi sa takbo ng ekonomiya, maganda rin ito, dahil kung tumataas ang productivity, lumalaki din ang yaman ng bayan.

Ang contractualization ay pabor lamang sa mga mayayaman na negosyante at pabigat ito sa mga mahihirap na mangagawa. Sana mapansin ni Noynoy na panahon na para makinabang naman ang mga tao sa bagong gobyerno.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Monday, May 24, 2010

SIKSIKAN SA PNR

BANTAY GOBYERNO SERIES 023
Ni Ka Iking Seneres

SIKSIKAN SA PNR

Nagsumbong si Allan Hernandez, isang pasahero sa biyaheng Laguna ng Philippine National Railways (PNR) na siksikan na raw ngayon sa tren na sinasakyan niya, kahit bakasyon pa ang mga estudyante. Ano pa kaya ang tindi ng siksikan kung magbukas na ng klase? Ito ang tanong niya, dahil alam niya na maraming estudyante mula sa Laguna ang sumasakay ng tren papuntang Manila.

Sa nakaraang election, naging mahaba at matagal ang pila sa botohan, dahil hindi nagsagawa ang COMELEC ng tinatawag na “time and motion” study. Hindi nga kaya pumapasok sa utak ng gobyerno ang kahalagaan ng ganitong klaseng study? Sayang naman na naging moderno na ang mga tren ng PNR, ngunit hindi pa rin moderno ang utak ng mga nagpapatakbo nito.

Bago nga ang mga tren, madumi at mabaho naman ang mga comfort room sa mga estasyon ng tren, dagdag pa ni Allan. Ano ba naman yan? Hindi ba very basic lang yan sa isang public utility na maging malinis at maayos ang mga comfort rooms? Paaano na kung may mga turistang sumakay sa mga tren na ito? Ano ang kanilang sasabihin sa mga kababayan nila sa kanilang pag-uwi sa kanilang bansa?

Dahil sa pagtayo ng MRT at LRT, medyo nabawasan na ang trapik sa Metro Manila. Common sense lang ito, dahil kung maaayos at maganda naman ang takbo ng tren, maraming car owner ang hindi na gumagamit ng kotse at ang ibang pasahero naman ay lumilipat na mula sa bus at sumasakay na lamang sa tren. Hindi ba naisip ng gobyerno na kung maayos at maganda naman ang takbo ng PNR, mababawasan na rin ang trapik galing sa Laguna?

Malayo man ang koneksyon, may kaugnayan ang pagakakaroon ng maraming tren sa pagbawas ng air pollution sa Metro Manila. Simple din lang ang relasyon nito, dahil kung mas maraming tren, mababawasan na ang dami ng mga bus na malakas gumamit ng diesel, kaya matindi ang buga.

Dahil sa tindi ng init ng panahon ngayon, higit na mas maraming tao na ang nakakaintindi sa problema ng climate change at global warming. Sana ay maintindihan na rin ng gobyerno ang kaugnayan ng tren sa air pollution.
Ang PNR ay nasa ilalim ng poder ng Department of Transportation and Communications (DOTC). Kung hindi kaya ng DOTC na pangalagaan at bantayan ang mga ahensiya na nasa ilalim ng kanilang poder, dapat alisin na ang mga ahensiya na ito at ilipat sa iba, o di kaya ipagkatiwala na lang ang pamamahala sa pribadong sector.

Sa totoo lang parang halos wala namang nagagawa ang DOTC sa pagpa-unlad ng kalagayan ng transportation sa ating bansa. Kahit na ang mga provincial bus na nasa ilalim ng kanilang poder ay masama din ang condition, at marami pa ng sira o di kaya mahina ang air conditioner kaya kawawa naman ang mga pasahero na nagtiis sa mahabang biyahe.

Dapat magising na ang DOTC sa problema ng kakulangan ng tren sa PNR. Malaking pera marahil ang kailangan, kaya dapat matuto silang ipaglaban ang kanilang budget sa kongreso. Kung natatalo sila sa labanan ng budget, ang nagiging biktima ay ang mga pasahero na nahihirapan sa siksikan.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Saturday, May 22, 2010

GOBYERNO DAPAT MAG-TEXT NA RIN

BANTAY GOBYERNO SERIES 022
Ni Ka Iking Seneres

GOBYERNO DAPAT MAG-TEXT NA RIN

Sa dami ng mga Pilipino na gumagamit ng cell phone, panahon na para sa gobyerno na gumamit na rin ng text messaging upang mapalaganap at mapaganda ang kanilang serbisyo sa publiko.

Ang mga tao ay sanay na na mag-text sa kapwa tao. Ang mga kawani naman ng gobyerno ay mga tao rin, kaya sanay na rin silang mag-text sa kapwa nila tao. Ang gobyerno ay hindi tao, ngunit marami naman silang mga kawani, mga taong sanay na rin mag-text sa kapwa tao.

Masaklap man sabihin, hindi pa nagagamit ng tama ng gobyerno ang simpleng technology ng telepono. Kahit ngayon na uso na ang mga call center at malaking bahagi na ito ng Business Process Outsourcing (BPO), hindi pa rin nakakabigay ng tamang serbisyo ang gobyerno sa pamamagitan ng telepono, at halos wala pa rin sa kanilang gumagamit ng call center.

Subukan mong tumawag sa kahit anong ahensiya ng gobyerno, at ipapasa-pasa ka lang sa iba’t ibang tao hanggang sa mapagod ka na. kung may makasagot man, sasabihin niyang hindi niya alam ang sagot sa tanong mo, o di kaya sasabihin niyang absent ang in-charge kaya tumawag ka na lang ulit.

Marami na rin ang ahensiya ng gobyerno na gumagamit ng 4 digit SMS gateway, katulad ng GSIS 4747, PHILHEALTH 2960 at PIA 1345. Sinubukan ko ang tatlong ito at walang nag-reply. May combined service ang gobyerno sa 2920, at doon may nag-reply. Ang problema sa 4 digit number, may bayad pa na 2.50 pesos, kaya ang dating, nagiging negosyo pag-bibigay ng serbisyo ng gobyerno. Ang pangit ng dating di ba?

Dalawang ahensiya lamang ng gobyerno ang alam ko na may 11 digit SMS number (hindi gateway at piso lang ang bayad). Ito ang PNP 09178475757 at LTFRB 09214487777. May sumasagot sa PNP, walang sumasagot sa LTFRB, kaya sayang lang ang piso ninyo. Parang palabas lang ang numero ng LTFRB, at nakakahiya pa.

Tao ang sumasagot sa numero ng PNP, at hindi computer. Maganda yan at tama yan, ngunit mas maganda at mas tama kung ang sumasagot ay halong computer at halong tao, kasi kung marami na ang nagtatanong, hindi na kaya ng tao na sumagot. Marahil yan ang dahilan kung bakit mabagal ang sagot ng tao na umasikaso sa akin sa PNP number, dahil matagal siya sumagot.

May mga software na ngayon kung saan maari nang sumagot ang isang kumpanya na pribado o di kaya isang ahensiya ng gobyerno sa pamamagitan ng text. Nakakabit na ito sa computer, kaya madali na ring pagsamahin ang pagsagot ng computer sa automated na paraan, ngunit may kasama pa rin na pagsagot ng tao sa manual na paraan.

Automated man o manual, dapat na talaga na ang gobyerno ay gumamit na ng text messaging, upang mapabilis at mapadali ang kanilang serbisyo sa mga tao. Dahil pangit ang dating, huwag n asana gumamit ang gobyerno ng 4 digit gateway number. Tama na kumita ang gobyerno sa taxes, huwag na silang doble kita kung may kita pa sila sa text. Kung gusto nila ng software, willing naman ako na tulungan sila.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

WALANG MOBILE POLICE PATROL CARS

BANTAY GOBYERNO SERIES 021
Ni Ka Iking Seneres

WALANG MOBILE POLICE PATROL CARS

Halos wala tayong nakikitang mga mobile police patrol cars sa mga lansangan. Kung minsan, may nakikita tayong mga patrol car sa mga malalaking kalye, ngunit kakaunti din lang. Sa mga maliliit na bayan, masuerte ka na kung makakita ka ng mga patrol car sa mga baryo. Bakit ba ganito ang nangyayari sa atin? Hindi ba tungkulin ng Philippine National Police (PNP) na bumili at magpakalat ng mga patrol cars?

Sa mga malalaking siyudad katulad ng Makati City, naging gawain na ng mga mayor na bumili ng mga police car upang ipamigay sa local PNP. Kung minsan, sagot na rin nila ang gasolina. Dahil sa kagandahang loob ng iilang mga matitinong mayor, nagkakaroon ng mga police cars na umiikot sa buong siyudad, upang mabantayan ang kaligtasan ng mga tao.

Sa mga maliliit na siyudad naman, kung wala silang ibinibigay sa local PNP, ay halos wala na rin tayong nakikitang police car, sa downtown man o sa baryo. Sa tingin ko, maliit man o malaki ang siyudad, dapat magkaroon ng mga police car, di bale kung sino ang bumili, ang siyudad man o ang PNP. Sa tingin ko, maliit man ang siyudad, dapat maghanap ng paraan ang mayor upang makabili ng police car, dahil priority dapat ang peace and order.

Sa aking pagkakaalam, may budget naman dapat ang PNP para sa pagbili ng mga police cars na dapat nilang pinamimigay sa mga local police units nila. Kung wala silang budget para sa ganito, ano pa ang silbi nila? Madalas yata mangyari na iniipit ng PNP headquarters ang perang pambili ng mga police cars, at ginagawmit sa ibang paraan o di kaya kinukurakot na lamang, kaya walang nabibili.

Attention Commission on Audit (COA): dapat kayong mag-audit upang mahuli ninyo ang kung sino man na umiipit ng budget para sa mga police cars. Kung ang budget nay an ay ginagamit sa ibang gastos maliban sa police cars, bawal yan at technical malversation yan at dapat kasuhan ang may kasalanan sa Ombudsman.

Attention House Speaker Prospero Nograles: dapat mong tingnan kung papaano ginagamit ng PNP ang budget para sa police cars. Kung kulang, dapat mong dagdagan. Kung mayroon at ginagamit sa ibang gastos, dapat mo sialng sitahin sa susunod na budget hearing. Tingnan mo na rin ang budget para sa gasoline. Papaano naman tatakbo ang mga kotse na yan kung walang gasolina?

Nag-reklamo ako sa complaints number ng PNP (+639178475757). Ang sagot sa akin, wala naman daw dapat problema kung tahimik naman ang lugar ko, at baka mayroon pa naman daw ibang lugar na dapat ikutan. Sinagot ko sila na duty ng PNP na umikot sa lahat ng mga lugar, at karapatan ko na maka-tanggap ng 24 hours police protection, dahil kapalit yan ng tax money na binabayaran ng mga mamamayan.

Ilang taon na nag-titiis ang mga tao na walang police cars sa mga lugar nila? Marahil, kakaunti lang ang nag-rereklamo, kaya dedma lang sila. Dapat na ngang mag-ingay ang mga kasapi ng Bantay Gobyerno upang magising sila. Kung walang nag-rereklamo, walang umaakto kaya walang nangyayari.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Wednesday, May 19, 2010

FROM HONG KONG WITH LOVE

BANTAY GOBYERNO SERIES 020
Ni Ka Iking Seneres

FROM HONG KONG WITH LOVE

Ito ang sulat sa akin ni Julie Sarmiento, isang OFW sa Hong Kong: Nabasa ko po ang inyong ulat tungkol sa Bantay Gobyerno.Nakakalungkot nga po talaga na sa ating bansa maraming magagandang likas yaman pero hindi pinahahalagahan. Tama po kayo na kung magtulungan na lang at hindi magturuan ang bansang Pilipinas ay babangon sa kahirapan. Naka-kalungkot kasi pag nagbabakasyon kami diyan sa ating bansa ang sakit sa puso ang tanawin na sasalubong. Be alert po kayo sa dapat umupong President kung unrighteous uli baka wala nang pag-asa ang Pilipinas na magbago. Matakot sana sila sa dios hiling ko na sisiyasatisin ang katotohanan. Saludo po ako s inyong damdamin na nailahad ninyo sa news ng Remate Tonight. Sa akin na nakabasa lantad po ang pag-ibig ninyo sa bansa natin. Magtulungan po tayo at nawa'y mailabas ang tunay at katotohan at ang talagang pinili ng masa ang dapat maupo. Sa nangyaring dayaan sa nakalipas na eleksyon dalangin ko na ma-expose ang mga kasangkot, at mailantad ang katotohanan para sa aming pag-uwi magandang tanawin ang aming daratnan at maipagmamalaking bansang Perlas ng Silanganan. Na-touch po kasi ako sa mga sinulat ninyong malaman. Kung my pag-unawa at malasakit ang mga namumuno sa ating bansa maiintndhan nila mga nilathala ninyo. Thanks po sa life ninyo. Hayaan niyong susubaybayan ko uli ang mga susunod niyong isulat. Dalangin ko ang inyong proteksyon anumang oras ganun din po sa buong pamilya ninyo. Kayo po ang kailangan ng masa para mailantad ang saloobin namin na maliliit at simpleng mamayanan.Nakakamiss ang sariling bansa, lalo na ang pamilya, dahil sa hirap kalangan mangibang bansa. Nawa'y marami pang tulad ninyo na handang isulat sa madla ang saloobin para magising ang mga namamahala.

Matagal na akong sumusulat sa diyaryo ngunit ngayon lang ako nakatanggap ng isang liham mula sa isang reader na punong puno ng damdamin at hitik na hitik ng pagmamahal sa sariling bansa. Nangyari pa, ang liham ay nanggaling pa sa abroad. Nagulat at natuwa ako na marami pala ang nag-babasa ng Remate Tonight sa ibang bansa. Ano nga ba ang kaligayahan ng isang manunulat maliban pa sa pag-siwalat ng kanyang kaisipan? Hindi ba ito na yon, ang mainit na damdamin ng isang nagbabasa? Ang kaligayahan na ito ay hindi mabibili ng salapi.
Malaki ang pasasalamat ko sa Remate Tonight na nabigyan nila ako ng pagkakataon na mailabas ang Bantay Gobyerno. Sa tingin ko, matutupad na rin ang pangarap ko na ang isang diyaryo ay magiging instrumento sa pag-mungkahi ng kaayusan sa gobyerno, para sa kapakanan ng mga taong bayan.

Ano man ang sasabihin ng iba, dapat mabigyan pansin ng gobyerno ang pangamba ni Julie na nagkaroon nga ng dayaan sa eleksyon na nakalipas. Simpleng tao nga siya ayon sa kanya, si Julie ay kabilang sa maraming OFW na nagbibigay buhay sa bansa dahil sa kanilang mga remittances sa atin.

Ang layunin ng Bantay Gobyerno ay hindi manira sa mga opisyal ng pamahalaan. Ang layunin ko ay hindi maghanap ng away, kundi ang maghanap ng kabutihan para sa magandang pamamahala. Sana katulad ni Julie, mag-sumbong o di kaya mag-react na rin kayo sa mga isusulat ko, upang lumaganap at lumakas ang Bantay Gobyerno. Ang column na ito ay para sa lahat, handog sa inyo ng Remate Tonight.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Saturday, May 15, 2010

DAYAAN SA BILANGAN

BANTAY GOBYERNO SERIES 019
Ni Ka Iking Seneres

DAYAAN SA BILANGAN

Bago nagsimula ang election, sinabi ng COMELEC na 98% ready na sila. Nang matapos ang election, sinabi nila na ito ay “fairly successful” daw. Samantala, walang nangyari sa sinabi ni Chairman Jose Melo na dahil sa automation, kaya na raw niyang maglabas ng resulta sa loob ng dalawang araw.

Kung quantitative ang sinimulan ng COMELEC sa sinabi nila na 98% ready na sila, dapat quantitative din ang kanilang sabihin tungkol sa success ng election. Halimbawa, dapat nilang sabihin na 70% successful ito, sa halip na sabihin lang na “fairly successful” ito. Sa totoo lang, hindi sila ang dapat magsabi nito, halimbawa ang kongreso.

Ayon sa bidding rules ng COMELEC automation, dapat 99.995% percent ang accuracy ng pagbibilang ng makina na binili. In other words, kung hindi umabot sa 99.995% ang accuracy, hindi maaring sabihin ng COMELEC na matagumpay ang election. Sa madaling salita, dapat isang pagkakamali lang ang mangyari sa bawat 20,000 balota na bibilangin.

Sa mga praise release ng COMELEC, pinalabas nila na tama sila at mali ang kanilang mga kritiko, dahil “fairly successful” naman daw ang election. May mga kritiko din na nagsabi na nagkamali din sila, kahit ayaw nila magsabi ng “sorry”. Ako naman ay hindi pa na-convince na tama nga ang COMELEC, hanggang mapaliwanag nila kung bakit naging matagal ang pagbilang ng mga national candidates at kung bakit napakaraming report ng pandaraya sa pamamagitan ng PCOS.

Na-interview ko si Lito Atienza na dating mayor ng Manila at dating DENR Secretary. Sinabi ni Atienza sa akin na sa Random Manual Audit (RMA) na ginawa sa Manila, 8 PCOS ang nagkaroon ng problema, dahil naging iba ang resulta ng manual count at ng optical count. 30 PCOS ang dapat idadaan sa RMA, ngunit pinatigil na ng lumabas na 100% na ang mali sa 8 pa lang.

Sa press release na inilabas ni dating Pangulo Erap Estrada, sinabi niya na may nakita silang katibayan na ang ibang compact flash (CF) cards sa mga PCOS ay may pre-programmed na pandaraya.
Ang pandaraya sa pamamagitan ng pre-programming ay possible sa mga computerized system. Tama man o mali si Erap, dapat itong bigyan pansin ng COMELEC, dahil kung hindi ito mabigyan ng tamang action, baka lumaki ang duda ng mga tao sa automation dahil mawawalan na sila ng tiwala sa bagong sistema na ito.

Bakit kaya nagmadali ang COMELEC sa pagsabi na matagumpay na ang election samantalang mabagal din naman ang bilangan? Hindi kaya ang SMARTMATIC naman ang nag-aapura na mabayaran na? Baka naman may sabwatan na sila sa pagmamadali?

Para sa akin, hanggang mapatunayan na naging 99.995% talaga ang accuracy ng PCOS, hindi pa dapat bayaran ng buo ang SMARTMATIC. Ang kontrata sa kanila ay lease lamang na may kasamang services, at hindi naman binili ang mga makina. Katulad ng ibang lease agreement, may karapatan ang buyer na hindi magbayad hanggang siya ay masiyahan.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Thursday, May 13, 2010

SUKATAN NG KAHIRAPAN

BANTAY GOBYERNO SERIES 018
Ni Ka Iking Seneres

SUKATAN NG KAHIRAPAN

Masarap pakinggan ang sinabi ni Manny Villar na tatapusin niya ng kahirapan. Ang sabi naman ni Noynoy Aquino, walang kahirapan kung walang corruption. Natalo man si Manny, sinabi niya pa rin na itutuloy niya ang kanyang layunin na tatapusin niya ang kahirapan. Papaano kaya niya gagawin ito?

Samantala, halos pangulo na si Noynoy at kulang na lang ng proclamation, bagamat hindi pa nag concede si Erap. Tama din naman ang sinabi ni Noynoy, ngunit sa totoo lang, higit na mas marami pa ang dahilan sa paglaganap ng kahirapan, at hindi lamang corruption.

Sa pagka-intiende ng karamihan, ang pagbawas ng kahirapan ay tungkulin ng national government, at hindi ng local government. Hindi ako nagkamali sa pagsabi na ang kahirapan ay maari lamang bawasan, dahil napakahirap naman itong tapusin. Dahil diyan, mukhang mas nasa lugar ang sinabi ni Noynoy na babawasan niya ang corruption upang mabawasan ang kahirapan.

Bagamat hindi talaga malinaw ang papel ng local government units (LGU) sa pagbabawas ng kahirapan, mas tamang sabihin na ang obligasyon nila ay ipatupad ang mga programa ng national government upang mabawasan ang kahirapan. Sa madaling salita, dapat magkaroon muna ng mga programa ang national government, upang may mapatupad ang mga LGU.

Kahit sabihin pa natin na ang obligasyon ng mga LGU ay magpatupad lamang ng mga national programs, wala namang pumipigil sa mga LGU na magpatupad ng sarili nilang mga programa, upang makadagdag sa ano mang programa na sisimulan ng national government.

Ang unang dapat gawin ng mga LGU ay bilangin kung ilan talaga ang mga mahihirap na tao sa mga lugar nila. Bago pa yan, sasabihin ko muna na iba ang ibig sabihin ng poverty alleviation sa poverty reduction. Ang ibig sabihin ng alleviation ay ang pagbibigay ng mga public services upang mabawasan ng bigat ng kahirapan. Ang ibig sabihin ng reduction ay ang pagabwas ng numero ng mga mahihirap na tao.
Ayon sa mga ekonomista, maituturing na mahirap ang isang tao kung hindi na niya kayang bilhin ang “imaginary basket of goods” na kailangan niya upang mabuhay. Kasama sa “basket” na ito ang pagkain, tubig, pasahe, upa sa bahay at iba pang mga pangangailangan. Batay sa definition na ito, madaling sukatin ng mga LGU kung ilan sa mga residente nila ang hindi na kayang bumili sa “basket” na ito.

Halimbawa, kung lumabas sa pagbibilang na 100,000 na tao ang mahihirap sa isang lugar, maaring gawing target ng isang mayor na babaan ito at gawing 70,000 na lamang sa loob ng tatlong taon ng kanyang panungkulan. Kung ganyan ang kanyang target, mababawasan niya ng 30% ang kahirapan sa kanyang lugar.

Mahalaga ang pagbibilang ng mahihirap upang malaman talaga ang totoong poverty rate sa isang lugar. Dapat ding gawing malinaw ang mga target ng mga mayor, kung hindi, puro pangako lang ang kanilang gagawin.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

BABALA SA SAKUNA

BANTAY GOBYERNO SERIES 017
Ni Ka Iking Seneres

BABALA SA SAKUNA

Dahil sa bagyong Ondoy, naging malaking isyu ang kawalan ng mga early warning systems (EWS) sa mga local government units (LGU) upang mabigyan ng babala ang mga tao kung may darating na na sakuna katulad ng bagyo at baha.

Ayon sa mga siyentipiko, walong oras na nagkaroon ng flash floods sa mga kabundukan ng Rizal bago dumating ang baha sa mga kapatagan. Kung sana may mga EWS na nakalagay sa mga bundok, nalaman na sana ng mga tao sa kapatagan na may flash flood na darating, dahil may sapat pa naman sanang oras upang magbabala.

Naging malaking isyu nga ang kawalan ng EWS, at halos mabingi tayo sa panawagan ng mga tao na maglagay na nga ng sistema. Ilang buwan na ang nakalipas ngayon, ngunit wala tayong narinig kung nakapaglagay nga ba ng sistema ang mga LGU o hindi. Sa wari ko, walang nakapag-lagay kaya tahimik ang mga local na opisyal.

Ang madalas na nangyayari ay huli na lagi ang pagsisisi. Hihintayin pa ba natin na mangyari ulit ang mga sakuna bago kumilos ang mga local na opisyal? Hihintayin pa ba natin na marami na naman ang mamamatay at marami ang mawawalan ng tirahan at hanapbuhay?

Kahit wala pa sa uso ngayon na magsalita tungkol sa mga EWS, sisimulan ko na ang pag-iingay, dahil sa paniwala ko na hindi dapat dinadaaan ang gawain na ito sa uso-uso lamang. Buhay ng tao ang katapat ng usapang ito, kaya huwag tayong mag-bulag bulagan, at huwag tayong magbiruan.

Bilang tulong ko sa mga LGU, handa akong gabayan sila upang magkaroon sila ng mga EWS sa lalong madaling panahon. Mas maganda kung bawat barangay ay magkaroon ng sariling sistema upang maging mas mabilis at mas madali ang pagbibigay ng babala kung may darating na sakuna.

Madalas sabihin ng mga LGU officials na hindi nila kayang maglagay ng mga EWS dahil wala silang pera o di kaya hindi nila alam kung papaano maglagay nito. Aalisin ko na sa kanila ang problema na ito.
Hindi naman masyadong mahal ang mga EWS kaya hindi dapat maging problema ang pera pagdating sa usapan na ito. Sa totoo lang mas mahal ang halaga ng mga buhay at ari-arian na mawawala kung may sakuna at walang babala.

Hindi rin naman dapat problema ang kaalaman sa paglalagay ng mga EWS, dahil marami namang mga local experts na nakakaalam nito. Kung kailangan pa ng foreign experts, madali na din yan dahil naparaming mga organization sa abroad na handang tumulong sa atin.

Sa totoo lang, hindi lang EWS ang dapat bigyan ng pansin upang maging handa sa sakuna. Mahalaga rin ang prevention, kaya huwag din natin kalimutan ang segregation at recycling ng mga basura. Mabigat na problema ang global warming at climate change, kaya kailangan kumpleto ang ating mga plano at paghahanda para hindi bitin. Ano kaya ang situation sa mga rubber boats? Nakabili na kaya ang mga LGU?

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Wednesday, May 12, 2010

PILAHAN SA BOTOHAN

BANTAY GOBYERNO SERIES 016
Ni Ka Iking Seneres

PILAHAN SA BOTOHAN

Inabot ako ng dalawang oras sa pagboto dahil sa haba ng pila at nalaman ko na marami ang hindi nakaboto dahil umuwi na lang sila at ang iba naman ay inabot na ng deadline na alas siete kaya hindi na nakahabol. Samantala, ang sabi naman ng COMELEC ay halos 80% daw ang turnout, sinabi nila ito sa unang araw pa lang ng bilangan.

Naintindihan ko na estimate lang ang sinabi ng COMELEC, ngunit bakit nag-estimate na kaagad sila kahit hindi pa tapos ang bilangan? Ayon kay presidential candidate Nicanor Perlas, maaring umabot sa 30% ang hindi nakaboto kahit sila man ay nag-turnout. Ganoon pa man, sinabi pa rin ng COMELEC na “fairly successful” daw ang election.

Na-interview ko si ex-mayor Lito Atienza at pinakita niya sa akin ang resulta ng random manual audit sa Manila, kung saan hindi nag-tugma ang manual count sa optical count sa walong presinto na nagkaroon ng audit. Ayon sa kanya, 30 presinto ang dapat na-audit, ngunit pinatigil na ng PPCRV ang audit nang lumabas na 100% sa walong presinto ang may pagkakaiba sa bilang.

Wala akong duda na ang lumabas na resulta sa national level ay tama, kaya sa tingin ko, tunay na nangunguna na talaga si Aquino, si Binay at ang labing dalawang senador. Ang mungkahi ko lang sa COMELEC, dapat ma-repaso nila ang resulta ng local candidates, dahil mukhang sa local nagkaroon ng problema.

Isang araw bago nag-election, sinabi ng COMELEC na all systems go na raw sila, dahil 98% ready na raw sila. Ano kaya ang batayan nila sa pagsabi nito? Pagkatapos ng botohan, sinabi ng COMELEC na umabot daw sa 400 makina ang hindi nag-function. Sa bilang ko, 5% ito ng lahat ng makina.

Ayon sa rules ng bidding sa automation, dapat 99.995% percent ang accuracy ng pag-bilang ng makina. Ang ibig sabihin niyan, sa bawat 20,000 na balota, isa lang dapat ang maling basa ng makina. Kung 5% ang makina na may problema, maaring umabot ng higit pa sa isa ang nagkamaling basahin, kaya lagpas na ito sa requirement ng bidding.
Bilang anchor sa Global News Network at bilang guest sa iba-ibang station ng radio at television, nanawagan ako sa COMELEC na pag-bigyan na ang independent audi ng lahat ng makina, upang malaman talaga kung “fairly successful” nga ang botohan at bilangan o hindi. Hindi dapat ang COMELEC ang magsabi na matagumpay sila. Dapat iba ang magsabi nito.

Ayon kay Obet Verzola na isang tanyag na computer expert, kulang ang testing ng isang makina kung sampu lamang ang bibilangin. Dapat daw 1,700 na balota ang bilangin. Tapos na naman ang election, bakit hindi pa pag-bigyan ng COMELEC ang independent audit?

Ayon naman sa na-interview ko na spokesman ng SMARTMATIC, “read only” daw ang mga compact flash card. Sinabi ka sa kanya na impossible yan, dahil ang mga memory cards ay maaring burahin at sulatan ulit. Sa tingin ko, hindi napalitan ang mga defective na flash cards, kaya nag-recycle na lamang sila. Maaring ito ang dahilan nga maraming pagkakamali.

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com

Sunday, May 02, 2010

MABABAW NA KALIGAYAHAN

BANTAY GOBYERNO SERIES 015
Ni Ka Iking Seneres

MABABAW NA KALIGAYAHAN

Napanood ko ang isang matandang babae habang kinakalkal niya ang isang basurahan, dahil naghahanap siya ng mga bote, lata at plastic para maebenta niya. Sa tanda niya, halos hindi na niya maitulak ang kanyang kariton at halos hindi na niya ako makita nang binigyan ko siya ng kaunting pera.

Si tingin ko sa kanya, dapat nasa bahay na lang siya o di kaya nasa home for the aged na siya upang maalagaan. Naisip ko lang, bakit walang home for the aged dito sa atin, samantalang marami namang ganyang home sa abroad? Wala kaya ito sa ating kaisipan?

Sa tingin ko rin, ang pagpapatayo ng mga home for the aged ay isang tungkulin ng local government, kung ito sana ay pumasok sa isipan ng mga local mayor at konsehal. Kaya nga lang, sa larangan ng pulitika, hindi naman ito bibigyan ng pansin ng mga pulitiko, kung ang mga botante ay hindi humingi nito, at magpilit na magkaroon nito.

Napanood ko rin ang isang mag-ina habang sila ay naka-upo sa bangketa sa kalaliman ng gabi. Tinanong ko ang aking anak kung ano sa tingin niya ang ginagawa nila, at ang sabi niya ay maaring wala silang mapuntahan o di kaya wala silang mauwian.

Dahil sa nakita ko, naisip ko rin na dapat ding magkaroon ng homeless shelters dito sa Pilipinas, at tungkulin din ng mga local governments na magpatayo nito. Dagdag ko pa diyan, dapat din sana na magkaroon ng mga public parks sa lahat ng mga lugar, upang may mapuntahan ang mga tao kung sila ay nalalagay sa alanganin.

Napanood ko rin ang maraming tao na naghihintay ng masakyan sa init at ulan, kaya nagtanong ako sa aking sarili kung bakit walang mga tamang transport terminals dito sa atin. Mabuti na lang may mga sariling terminal ang mga pribadong kumpanya ng bus, ngunit kulang pa talaga.

Kung ang mga tao ay hindi nagre-reklamo sa kakulangan ng serbisyo ng gobyerno, maaring mababaw lang talaga ang kaligayahan nila. Hindi ito sapat na dahilan upang magpabaya ang gobyerno na local at national.
Mabuti na lang at kahit nagpapabaya ang gobyerno, may mga NGO na kumikilos upang mabigyan ng serbisyo ang mga tao. Mabuti na rin at ang ibang NGO ay naging party list na rin, kaya may chance na sila na dalhin ang kanilang mga panukala sa kongreso.

Wala pa akong alam na party list na nagmumungkahi ng home for the aged at homeless shelters, ngunit alam ko na ang National Council for Commuter Protection (NCCP) na tumatakbo ngayon bilang party list number 163 ay nagmumungkahi na ng mga bagong transport terminals.

Hindi lang transport terminals ang mungkahi ng NCCP, kasama na din sa advocacy nila ang mga ligtas na sasakyan at mga ligtas na daan upang maiwasan na rin ang aksidente at krimen. Sa madaling sabi, dapat taasan ng mga tao ang kanilang kaligayahan, upang mapilitan ang mga local at national government na ibigay sa kanila ang mga serbisyo na nararapat sa kanila. Sila nga ang nagbabayad ng buwis at nagbibigay ng boto, di ba?

Mag-sumbong kayo kay Ka Iking kung may nakikita kayong kamalian sa gobyerno. Lahat tayo ay dapat mag Bantay Gobyerno! Mag text kayo sa +639293605140 o di kaya mag-email kayo sa iseneres@yahoo.com